معرفی رشته فرش

در گذشته رشته فرش بافی به عنوان یک حرفه و هنر محسوب می شد و کسی به فکر آکادمیک کردن آن و تحقیق و پژوهش در این زمینه نبود و آموزش فرش بافی نیز به صورت تجربی آموزش داده می شود و رشته و دانشگاهی برای پرداختن به این هنر زیبا وجود نداشت. فرش یکی از هنرهای قدیمی ایران است و کشور ما در آن صاحب نظر بوده و باید برای حفظ تجربه های گذشته و تحقیق و پژوهش های جدید در راستای به روز رسانی این هنر تحقیقات گسترده ای در آن انجام می شد و خوشبختانه در دهه هفتاد وزارت علوم توانست با راه اندازی رشته فرش قدم های مثبتی در این زمینه بردارد.

در حال حاضر رشته فرش در برخی از دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور ایجاد شده و افراد علاقه مند می توانند رشته فرش را برای تحصیل انتخاب کنند. افرادی که در رشته فرش تحصیل می کنند با فرآیند تولید فرش ، جنس مواد به کار رفته ، تاریخچه فرش ، جامعه شناسی فرش ، اصول طراحی فرش و دیگر مباحث مهم مربوط به فرش به خوبی آشنا می شوند. مثلا در بافت فرش دستی از الیاف طبیعی ابریشم ، پشم و نخ استفاده می شود که دانشجویان با تکنولوژی این الیافت و ساختار آن ها به صورت کامل آشنا می شوند و مزیت و معایب هر کدام و نحوه استفاده از آن ها در بافت فرش را فرا می گیرند.

گرایش های رشته فرش

رشته فرش گرایش مرمت و تکمیل:

همان طور که گفته شد هنر فرش بافی یکی از قدیمی ترین هنرها و صنایع دستی ایران محسوب می شود و از گذشته فرش های بسیار زیادی به یادگار مانده که برای ترمیم و حفظ آن ها باید اصول ترمیم و تکمیل این فرش ها را فرا گیرند تا بتوانند به خوبی این کار را انجام دهند. نکته مهم در این رشته شناخت تاریخچه و اصول فرش بافی گذشته است که دانشجو بتواند با دید وسیع و آگاهی کامل نسبت به گذشته این کار را انجام دهد.

رشته فرش گرایش رنگرزی:

رنگرزی یکی از فرآیند های مهم در تولید فرش محسوب می شود که باید به خوبی و با آگاهی کامل انجام شود. دانشجویان این رشته با روش های مختلف رنگ رزی سنتی و مدرن فرش آشنا می شوند و علاوه بر آن با فرایند این کار را نیز یاد گرفته و می توانند برای محصولات مختلف که کارخانه یا کارگاه قصد تولید دارد بهترین روش های رنگرزی را ارائه کنند.

رشته فرش گرایش بافت:

بافت فرش یکی از مهم ترین اجزای فرش است و هر فرش دارای بافت مخصوص به خودش است. دانشجویان این رشته با بافت های مختلف فرش و استانداردهای هر روش آشنا می شوند و علاوه بر آن می توانند برخی از دروس مرمت فرش را نیز آموزش ببینند.

توانایی لازم در رشته فرش

افرادی که می خواهند این رشته را انتخاب کنند باید علاوه بر کسب دانش مورد نیاز ذوق هنری داشته باشند و بتوانند طرح های خلاقانه و جدید با حفظ سنت و آثار گذشته ایجاد کنند. یکی دیگر از نکات بسیار مهم علاقه به تحقیق و پژوهش است. فرش یک هنر قدیمی بوده و بسیاری از آثار مربوط به گذشته و زمان های دور است و دانشجو باید به کار تحقیق و پژوهش علاقه داشته باشد تا بتواند پژوهش هایی که در گذشته انجام شده و موفقیت هایی که به دست آمده را به خوبی شناسایی کند و با علم و اطلاعات جدید گره بزند.

فرش زیر مجموعه رشته هنر بوده و دانشجویان می توانند بعد از شرکت در کنکور در صورتی که رتبه و شرایط مورد نظر را داشته باشند این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. خوشبختانه در سال های اخیر علاوه بر دانشگاه های دولتی مراکز علمی کاربردی و آزاد نیز در شهرهای مختلف این رشته را ایجاد کرده و افراد علاقه مند راحت تر می توانند در این رشته تحصیل کنند.

دروس مشترک در گرایش‌های مختلف فرش:

شیمی عمومی ، هندسه نقوش در هنرهای سنتی ایران ، هنر در تمدن اسلامی ، آشنایی باهنر در تاریخ ، کارگاه طراحی پایه ، تاریخ فرش ، عکاسی ، جامعه‌شناسی فرش ، آشنایی با هنرهای سنتی ایران ، کارگاه بافت قالی ، شناخت و ارزیابی فرش دست‌بافت ، اصول رنگرزی ، کارگاه طراحی سنتی ، آشنایی با مواد اولیه و ابزار ، کارگاه مرمت و نگهداری قالی ، کنترل کیفی استانداردهای فرش ، پژوهش در فرش ایران ، جغرافیای فرش ، سیر تحول و تطور نقوش و نمادها در هنرهای سنتی ، علوم الیاف ، ریسندگی ، زیبایی‌شناسی فرش ایران ، اقتصاد فرش ایران.

موقعیت شغلی رشته طراحی فرش

در کشور ما ، هیچ کالایی از نظر ارزش افزوده مشابه فرش نیست. زیرا از یک سو ، مواد اولیه فرش در ایران تهیه می‎شود و از سوی دیگر ، فرش دست‎بافت ایرانی در بازارهای جهانی دارای ارزش مادی بسیار زیادی است. به همین دلیل در حال حاضر ، بسیاری از مراکز خصوصی و دولتی هستند که به دنبال فارغ‎التحصیلان این رشته می‎گردند که در زمینه طرح ، رنگ و بافت مهارت و خلاقیت داشته باشند.

عده‎ای از فارغ‎التحصیلان نیز به عنوان مشاور بازرگانان فرش فعالیت می‎کنند یا خودشان در زمینه تولید فرش یا صادرات فرش سرمایه‎گذاری کرده و در این زمینه فعالیت می‎کنند. یکی دیگر از حوزه هایی که برای فارغ التحصیلان رشته فرش وجود دارد آموزش است که افراد فارغ التحصیل این رشته می توانند با طی کردن مقاطع بالا به عنوان مدرس فرش مشغول به کار شوند.